Precisie luchtverplaatsing voor een betere opbrengst en gewaskwaliteit

Het vernieuwde JSK-systeem van Certhon is een unieke oplossing voor hoge precisie koeling en luchtverplaatsing, speciaal ontwikkeld om de gewasgezondheid en opbrengst te optimaliseren in mobiele goten- of tafelsystemen. Door zich te richten op een vaak over het hoofd gezien knelpunt in glastuinbouw, de grenslaagweerstand, zorgt de JSK voor aantoonbare verbeteringen in fotosynthese, transpiratie en nutriëntenopname. Deze verbeteringen zijn vooral waardevol bij hoogwaardige gewassen zoals bladgroenten, kruiden, microgreens en potplanten. 

In gecontroleerde teeltomgevingen is de luchtbeweging boven het gewas doorgaans minimaal. Deze lage luchtsnelheid zorgt voor een verdikking van de grenslaagweerstand, een stilstaande lucht laag rond elk blad, die de opname van CO₂ belemmert en de verdamping via de huidmondjes vertraagt. Het gevolg: een lagere maximale fotosynthese, hittestress en kwaliteitsproblemen. 

Afbeelding 1. Het effect van toenemende luchtsnelheid op de grenslaagweerstand (boundary layer) en CO₂-opname (Dupont et al., 2025).

Recent onderzoek van Dupont et al. (2025) toont aan hoe belangrijk de dynamiek van de grenslaagweerstand is. Hun model laat zien dat een bescheiden verhoging van de luchtsnelheid met 0,2 m/s de fotosynthese al met 10–20% kan verbeteren, en de bladtemperatuur met maximaal 6 °C kan verlagen bij een stralingsniveau van 200 W/m². Deze verbeteringen zijn met name waardevol tijdens warme periodes, wanneer het gewas last krijgt van fotorespiratie door een hogere bladtemperatuur en een lagere CO₂–concentratie door ventilatie. 

Afbeelding 2. Invloed van luchtsnelheid op de bladtemperatuur van sla. Warmtekaart van bladtemperatuur (°C) bij 0,15 m/s en 0,80 m/s luchtsnelheid, onder 200 W/m² straling en een omgevingstemperatuur van 21,1 °C (Dupont et al., 2025). 

Het JSK-systeem pakt deze uitdagingen rechtstreeks aan. Het recirculeert gekoelde lucht met een gecontroleerde snelheid tot 2 m/s over het gewas, waardoor de grenslaagweerstand afneemt en de CO₂-uitwisseling en verdamping verbetert. Dit stimuleert niet alleen de fotosynthese, maar verbetert ook het watertransport via het xyleem, wat de opname van moeilijk verplaatsbare nutriënten zoals calcium ondersteunt – cruciaal bij het voorkomen van rand. 

In tegenstelling tot conventionele systemen die lucht onder de tafels of ver boven het gewas uitblazen, levert de JSK een gerichte en gelijkmatige luchtstroom precies waar deze het meeste effect heeft: net boven het gewas. Dankzij decentrale aansturing kunnen telers de luchtstroom, temperatuur en luchtvochtigheid per sectie en teeltfase aansturen. Dit is vooral effectief in systemen met hoge plantdichtheid, zoals goten of mobiele tafels, waar luchtverdeling snel verstoord raakt. Aan het einde van de teelt kan deze precisie het verschil betekenen tussen een uniforme oogst of een gewas met kwaliteitsproblemen. 

Kortom: het JSK-systeem is méér dan een koelsysteem. Het is een geïntegreerde klimaat aansturing die direct invloed heeft op de plantfysiologie en de kwaliteitsopbrengst tijdens alle groeistadia. Door precisietechniek te combineren met agronomisch onderzoek, zet de JSK een nieuwe standaard in gecontroleerde teeltomgevingen. Met de uniformiteit, flexibiliteit en efficiëntie die moderne telers verwachten.