Slimmer telen dankzij seizoensbuffer en warmteopslag

In ons vorige artikel legden wij de basis van Midden Temperatuur Opslag uit en hebben we het verschil met een WKO-systeem toegelicht. In dit artikel verdiepen we ons in Midden Temperatuur Opslag (MTO) en hoe telers een seizoensbuffer optimaal kunnen gebruiken? Het resultaat: lagere energiekosten, stabielere teeltomstandigheden en meer flexibiliteit. MTO biedt veel voordelen en heeft de potentie om steeds belangrijker te worden voor klimaatbestendig en energieonafhankelijk te telen.

Warmtebronnen optimaal benutten
Elke situatie is uniek, maar in de praktijk komen de volgende oplossingen vaak voor om een seizoensbuffer efficiënt te laden:

• Geothermie of restwarmte-aansluitingen: in de zomer kan er te veel warmte zijn, terwijl er in de winter niet voldoende is. Ook extra warmte inkopen in de zomer kan een oplossing zijn, zodat je in de winter een stabiele warmtevoorziening hebt én lagere energiekosten.

• Zonnepanelen voor directe energiebesparing: met het afbouwen van het salderen in Nederland kan teruglevering beperkt zijn. Door tijdens de zonuren de warmteproductie van warmtepompen op te slaan, kan deze opgeslagen warmte later in het seizoen gebruikt worden en bespaar je op de directe winterstook.

• Aquathermie: warmte kan onttrokken worden uit nabijgelegen watergangen, die in de zomer flink opwarmen wat ervoor zorgt dat je minder hoeft bij te stoken.

• Zonnethermie: panelen op kantoorruimtes of verwerkingslocaties kunnen warmte leveren voor opslag, zonder dat het je extra oppervlakte in de kas kost.

• Warmtekrachtkoppeling (WKK): rookgassen kunnen verder worden afgekoeld en de vrijgekomen warmte in de MTO opgeslagen wat zorgt voor maximaal rendement uit bestaande WKK-installaties.

Tip voor telers: bovengenoemde warmtebronnen zijn in de zomer vaak goedkoper dan in de winter, wanneer de energie nodig is om de kas warm te houden. Door op deze momenten de overtollige warmte op te slaan in een MTO-bron verlaag je de jaarlijkse energiekosten.

Warmte benutten: direct of via warmtepomp
Wanneer opgeslagen warmte uit de MTO-bron wordt onttrokken, zijn er twee opties:

• Direct gebruik in de kas
• Opwaardering met een warmtepomp

Welke optie het meest geschikt is, hangt af van de teelt en het bedrijf. De temperatuur in de MTO-bron speelt hierbij een cruciale rol. In de pilot kan tot 55°C worden geladen. Over het seizoen gaat er echter ongeveer 5°C verloren in de bodem, waardoor de gemiddelde onttrekkingstemperatuur rond de 50°C ligt.

Praktische tip: lagere laadtemperaturen resulteren in een lagere onttrekkingstemperatuur. Dit is ideaal wanneer er in de kas veel laagwaardige warmtenetten beschikbaar zijn.

Praktijkvoorbeeld
Laten we kijken naar een potplantenbedrijf met een betonvloer en vloerverwarming. De vloerverwarming staat aan van oktober tot april en heeft een maximale aanvoertemperatuur van 35°C. Omdat de vloerverwarming een constante vraag heeft, kan de MTO de lagere temperatuur direct leveren.

Belangrijk: houd de retourtemperatuur laag zodat de bron efficiënt kan afkoelen en opnieuw geladen kan worden. Zo haal je maximaal rendement uit de seizoensbuffer.

Conclusie
MTO is een strategische seizoensbuffer die telers vandaag al voordeel kan bieden en straks essentieel wordt voor klimaatbestendig, energie-efficiënt en onafhankelijk telen. Door slim gebruik te maken van beschikbare warmtebronnen en de juiste temperatuurstrategieën, verlaag je energiekosten én optimaliseer je de teeltresultaten.